Πέμπτη 22 Φεβρουαρίου 2007

ARTHUR CRAVAN (1881-1920?)



["Je suis toutes les choses, tous les hommes et tous les animaux."*]




Ο Fabian Avenarius Lloyd, Άγγλος στην εθνικότητα, γεννήθηκε το 1887 στη Λωζάννη της Γαλλίας. Το 1909, στο Παρίσι, "υιοθετεί" το ψευδώνυμο Arthur Cravan. Συγγραφέας, ποιητής, κριτικός λιβελογραφημάτων, προγενέστερος του κινήματος του ντανταϊσμού και πυγμάχος. Άνθρωπος με έντονη προσωπικότητα και ανηψιός του Όσκαρ Ουάιλντ, ακολουθεί μέχρι το θάνατό του, το 1918, μια πλούσια και πολυτάραχη ζωή. Το 1909, εγκαθίσταται στο Παρίσι.




Τα πρώτα του κείμενα εκδόθηκαν στο περιοδικό "Τώρα" ("Maintenant") που ο ίδιος εξέδιδε. Είναι εκδότης και αρχισυντάκτης συγχρόνως, υπογράφοντας με διάφορα ειρωνικά ψευδώνυμα: Τυχοδιώκτης, Ναυτικός του Ειρηνικού, Διαρρήκτης ξενοδοχείου, Ανιψιός του Όσκαρ Ουάιλντ,... Συνολικά πέντε τεύχη κυκλοφόρησαν στο διάστημα 1912-1915. Γράφει με δυναμισμό για την πυγμαχία, το μίσος για την ποίηση, τη σημασία της γελοιότητας και την ευχαρίστηση της πρόκλησης. Ο ίδιος πουλάει δείγματα του περιοδικού του μέσα από ένα μικρό αυτοκίνητο, συχνά έξω από την έξοδο του ιππόδρομου Gaumont. Οι κριτικές του πολύ καυστικές, μην αφήνοντας κανέναν ασχολίαστο: André Gide, Robert Delaunay, Apollinaire, Marie Laurencin.


Δηλώνει απροκάλυπτα πως "η ζωγραφική σημαίνει περπατάω, τρέχω, πίνω, τρώω, κοιμάμαι και κάνω τις ανάγκες μου". Ωστόσο, ο ίδιος αφοσιώνεται κάποιες φορές στη ζωγραφική. Το 1912, επισκέπτεται τη λέσχη των Ανεξαρτήτων, για τους οποίους γράφει μια θυελλώδη κριτική. Στις σημειώσεις του αναφέρει ένα ζωγράφο Archinard, που εξέθεσε τα έργα του στο Παρίσι τις χρονιές 1914 και 1917. Πρόκειται ενδεχομένως για ένα ακόμη ψευδώνυμό του, το οποίο, όπως παρατήρησε ο Marc Dachy, είναι σχεδόν ένας φωνητικός αναγραμματισμός της λέξης "αναρχία".


Οι αναφορές για την πολυτάραχη ζωή του δεν έχουν τέλος. Κάποιο βράδυ του 1913, στο Παρίσι, ενώ έπρεπε να μιλήσει δημοσίως για λογοτεχνία, έκανε λόγο για τον αθλητισμό, προκαλώντας έτσι αναστάτωση στο κοινό. Ο προκλητικός, ασυμβίβαστος και επιθετικός του χαρακτήρας τον οδηγεί πολλές φορές σε ακραίες συμπεριφορές: δε διστάζει να χτυπήσει ή να προσβάλλει το κοινό, να προσποιηθεί αυτοκτονία, να μην εμφανιστεί σε προγραμματισμένη ομιλία του. Ο τρόπος που συγχέει την Τέχνη με τη ζωή, θα επηρεάσει αρκετούς καλλιτέχνες του 20ού αιώνα. Οι πρωταγωνιστές του ντανταϊσμού, από το 1916, θα υιοθετήσουν παρόμοιες συμπεριφορές. "Να το πω μια και καλή: Δεν θέλω να εκπολιτιστώ.", αναφέρει ο Cravan.




Κατά τη διάρκεια του πολέμου, διέσχισε την Ευρώπη και την αμερικανική ήπειρο. Πήρε μέρος σε αγώνες πυγμαχίας. Στην Βαρκελώνη, το 1916, προκάλεσε τον παγκόσμιο πρωταθλητή Jack Johnson. Το 1918, εξαφανίστηκε μυστηριωδώς στο Μεξικό, χωρίς κανείς να έχει στοιχεία ως τις μέρες μας. Μέχρι το τέλος, ο Cravan είναι απρόσιτος, όπως άλλωστε το δηλώνει σε αυτή τη φράση:


*" Είμαι τα πάντα, όλοι οι άνθρωποι και όλα τα ζώα."

Για τον Κραβάν υπάρχει ένα σύντομο βιογραφικό και ένα θαυμάσιο διήγημά του με τίτλο Αντρέ Ζιντ στο βιβλίο του Αντρέ Μπρετόν Ανθολογία του μαύρου χιούμορ, στον Γ' τόμο (μετάφραση Χαρά Σταθοπούλου, εκδόσεις Αιγόκερως).


Για παράδειγμα, κάποτε είχε μονομαχήσει με τον Γκιγιόμ Απολινέρ (τον σημάδεψε με το όπλο του και τον πέτυχε στο πόδι), σε μια διάλεξη στη Νέα Υόρκη ανέβηκε στο βήμα μεθυσμένος και επιχείρησε να κάνει στριπτίζ, οπότε και συνελήφθη, στη Βαρκελώνη κάλεσε σε πυγμαχικό αγώνα τον Τζόνσον, παγκόσμιο πρωταθλητή, ενώ ο κύκλος της ζωής του έκλεισε απροσδόκητα και σουρεαλιστικά στον Κόλπο του Μεξικού, μια νύχτα που μπήκε σε μια βάρκα για να πάει άγνωστο πού - το σώμα του δεν βρέθηκε ποτέ...


2 σχόλια:

τουκιθεμπλομ είπε...

Τι ανώμαλα πράγματα διαβάζεις, γύρνα στον δρόμο του θεού, ηδυπαθές πεοκρουστικό τρίποδο.

zarathustra είπε...

Στο δρόμο του Κυρίου πορεύμαι, αδερφέ μου και είναι ανώμαλος, τραχύς, προκειμένου ίνα δοκιμαστεί η πίστη ημών.

Προσεύχομαι για σενα, αδερφέ μου...