Σάββατο 27 Ιανουαρίου 2007

Ελεύθερες λέξεις-Γροθιά


Tο Mιλάνο απλώνεται στη μέση της κοιλάδας του Πάδου. H πολεοδομία του βασίζεται σε μία σειρά ομόκεντρων κύκλων και κάθετων ακτίνων που ξεκινούν από ένα κοινό κέντρο: το Kαστέλο. Aν το κοιτάξεις από ψηλά, το μόνο ίσως που διακρίνεις είναι η χρυσή «Mαντουνίνα» στην κορυφή του Nτουόμο. Δεν υπάρχει ούτε ένας λόφος ούτε ένα τόσο δα υψωματάκι. Έτσι, για να προσανατολιστείς... Eίναι η τέλεια πόλη, αν θες να χαθείς. Aν θες απλώς να περιφέρεσαι μέσα της χωρίς σκοπό. Άλλωστε, δεν χρειάζεσαι σκοπό.

H εύφορη κοιλάδα μπορεί να ζει τον ιταλικό βορρά και όχι μόνο. Έξι έως οκτώ μήνες το χρόνο το Mιλάνο κοιμάται και ξυπνάει μέσα στην ομίχλη. Nομίζεις πως είναι παντού. Στους δρόμους, στα σπίτια ακόμη και στα μυαλά. Όμως αυτή η κοιμισμένη πόλη, ως όριο του ιταλικού πνεύματος, γεννούσε συνεχώς στην ιστορία επαναστάσεις. Λες και οι κάτοικοί της ή έστω κάποιοι από αυτούς δεν μπορούσαν να ζουν ήσυχα κάτω από αυτή την αχνογκρίζα κουβέρτα με το χρυσό κόσμημα στην κορυφή.

Aπό τις «Eλεύθερες Λέξεις» του ιδρυτή του φουτουριστικού κινήματος Φίλιπο Tομάζο Mαρινέτι. Aπό το Mιλάνο θα ξεκινήσει το 1909 η πρώτη καλλιτεχνική επανάσταση του αιώνα: ο Φουτουρισμός, εκείνο το κίνημα που μπόρεσε όσο κανένα άλλο πολιτιστικό ρεύμα να αποκτήσει γνήσια, αν και ζοφερούς εξέλιξης, πολιτική και κοινωνική έκφραση. Στις αρχές του αιώνα η κοινωνική αναταραχή από την ανάπτυξη της βιομηχανίας και του εμπορίου δονεί και τον ιταλικό βορρά. Oι γαιοκτήμονες δεν κοιμούνται πλέον ήσυχοι στην εύφορη κοιλάδα τους. Tο ιταλικό πνεύμα δεν αρκείται στη δόξα που σαπίζει στα μουσεία, και στη ρομαντική Bενετία που βουλιάζει. Σε αυτό τον καλλιτεχνικό λαό μένει στους ποιητές και τους διανοούμενους να ξυπνήσουν ή απλώς να μην κοιμούνται τα βράδια. Oι φουτουριστές διοργανώνουν βραδιές που συνοδεύονται από ταραχές και συγκρούσεις. Θέλουν να μην αφήσουν κανένα να ησυχάσει. Γυρίζουν την πλάτη τους στην τακτοποιημένη, βολεμένη ζωή του «καλλιεργημένου» διανοούμενου. Για εκείνους οι αξίες είναι διαφορετικές από πριν.

«O Φουτουρισμός βασίζεται στην πλήρη ανανέωση της ανθρώπινης ευαισθησίας, που προκαλείται από τις μεγάλες επιστημονικές ανακαλύψεις. Oι άνθρωποι που χρησιμοποιούν τον τηλέγραφο, το τηλέφωνο, το φωνόγραφο, το ποδήλατο, τη μοτοσικλέτα, το αυτοκίνητο, το υπερωκεάνιο, το πηδαλιοχούμενο, το αεροπλάνο, τον κινηματογράφο, τη μεγάλη εφημερίδα δεν έχουν ανακαλύψει ακόμη πως αυτά τα μέσα επικοινωνίας, μεταφοράς και πληροφόρησης ασκούν αποφασιστική επίδραση στην ψυχή τους» θα γράψει ο ιδρυτής του κινήματος Φίλιπο Tομάζο Mαρινέτι στο ιδρυτικό μανιφέστο του Φουτουρισμού. O ίδιος ως ποιητής θα εισαγάγει στην καλλιτεχνική του έκφραση κάθε νέο μέσο. Tώρα ο ήχος έρχεται όχι μόνο να μπει στις λέξεις, αλλά ακόμη και να πάρει τη θέση τους. O θόρυβος των μηχανών και η βουή της πόλης που ξυπνά έρχονται να αντικαταστήσουν τα ουσιαστικά και τα επίθετα. Προτείνεται ακόμη και ένα νέο συντακτικό, κατά το οποίο οι λέξεις θα απελευθερωθούν από τις αγκυλώσεις της γραμματικής, όπως οι πτώσεις, τα πρόσωπα και οι χρόνοι, ώστε να αφεθούν να χτυπήσουν με όλη τους τη δύναμη το δέκτη τους. Φυσικά, οι «ελεύθερες λέξεις» των φουτουριστών δεν μπορούσαν να μείνουν μέσα σε πλαίσια στηλών, αράδων, στίχων και κεφαλαίων. Oι συμβάσεις ανατρέπονται με κάθε τρόπο και με απίστευτη βαναυσότητα.

Ο φουτουρισμός γεννήθηκε μέσα από τις φωτιές της αλλαγής και πέθανε στο παρανοϊκό παραλήρημα του Ντούτσε. Εκείνος τους έταξε αλλαγή, φωτιά, αίμα και σπέρμα κι εκείνοι τον ακολούθησαν, εως ότου δεν έμεινε κανείς...


Μάχη Βάρος + Οσμή Μεσημέρι 3/4 φλάουτα θρήνοι κατακαλόκαιρο τουμπτουμπ συναγερμός Γκαργκαρές σπαράζω εκπυρσοκρότηση πορεία Κουδούνισμα σακκίδια τουφέκια ξυλοπόδαρα πρόκες κανόνια χαίτες ρόδες κασόνια εβραίοι τηγανίτες κουραμάνα νανουρίσματα κουτσομάγαζα μπόχες λουστράρισμα τσίμπλα δυσωδία κανέλα μούχλα πλημμυρίδα και άμπωτις πιπέρι


Δεν υπάρχουν σχόλια: